Er beweegt wat aan de stroom

Unizo stromend boos over winstenheffing

De Unie van Zelfstandige Ondernemers UNIZO is boos over de beslissing van de federale regering om haar voornemen verder te zetten in verband met de zogenaamde Elia-heffing.

De Elia-heffing is een begrip geworden in de volksmond van de Wetstraat, maar die in ambtenarentaal eigenlijk "Heffing ter vrijwaring van de winsten van de gemeenten uit de levering van elektriciteit" zou moeten heten. Dit begrip is ontstaan uit de oorspronkelijke bedoeling van de regering om Elia de gemeenten te laten betalen voor het gemis aan winsten die deze lijden als gevolg van de liberalisering.

Inderdaad sinds de liberalisering mogen de gemeentelijke elektriciteitsbedrijven, de zogenaamde intercommunales, geen elektriciteit meer verkopen, maar ze alleen nog vervoeren. Met dit vervoer is niet zoveel te verdienen als met de verkoop, temeer daar de regulator CREG zeer streng toeziet op wat zij de 'billijke winstmarge' van deze intercommunales noemt.

Op vraag van de vorige Vlaamse Regering heeft daarom de federale overheid een systeem proberen uit te werken om de gemeenten hiervoor te compenseren, door een heffing op het elektriciteitsverbruik in te stellen, waarvan de opbrengst dan vervolgens onder de gemeenten zou worden verdeeld.

Hoewel Elia nu niet langer meer geviseerd blijkt te zijn, moet deze heffing toch nog zo'n 170 miljoen euro per jaar opbrengen voor onze Vlaamse gemeenten. Wallonië en Brussel hebben deze niet nodig, omdat zij al andere maatregelen hebben genomen. Daarom wordt in de ontwerpwet voorzien dat de gewesten vrijstellingen kunnen geven.

De vroegere topman van UNIZO en huidige minister bevoegd voor energie in de Vlaamse Regering, Kris Peeters, is vierkant tegen de heffing en wil dus ook vrijstelling geven.

De heffing die volgens de nieuwe teksten door de elektriciteitsleveranciers zou worden geïnt en aan de distributienetbeheerders (de bedoelde intercommunales dus) zou worden doorgestort, zou een modaal gezin zo'n 20 euro per jaar kosten. Voor een gemiddelde KMO, die uiteraard heel wat meer verbruikt, zou dat ongeveer 250 euro zijn. Grote verbruikers zouden worden vrijgesteld.

De intercommunales zouden deze 'winsten uit heffingen' dan niet meer aan de gemeenten mogen doorgeven via hun dividenden, maar aan de CREG moeten doorstorten. Dezelfde CREG die probeert de winsten van de intercommunales, en onrechtstreeks de gemeenten dus, te beperken tot het strikte minimum. Op zijn beurt zou de CREG toch verplicht zijn om de geïnde gelden opnieuw door te storten, ditmaal aan de gemeenten zelf, volgens een welbepaalde verdeelsleutel in functie van de elektriciteitsverbruiken op hun grondgebied, zodat de cirkel gesloten is. Tenminste voor zover de Vlaamse Regering geen vrijstellingen geeft op de heffingen, want dan is er uiteraard geen geld om door te storten.